Van gitzwarte dagen naar kleurrijke creaties: Hoe tekenen mij door depressie heen droeg!

In 2013 bevond ik me in een donkere periode van mijn leven, midden in een depressie, na het hebben van een burn-out. Het voelde alsof ik vastzat in een eindeloze gitzwarte tunnel zonder uitweg. Elke dag opnieuw. Op een gegeven moment besloot ik dat ik hieruit moest stappen; het voelde als een noodzaak. Ik begon langzaam maar zeker elke avond een tekening te maken in een schetsboek dat ik nog ergens had liggen. Het idee was simpel: ik tekende iets dat symbool stond voor hoe ik me die dag voelde en wat die dag voor mij betekende. Naarmate de weken verstreken, ging ik steeds meer tekenen—ook simpele schetsen van dingen om me heen. De emoties die me eerst overspoelden, werden geleidelijk minder intens. Ik ervaarde meer ‘ademruimte’. Na een lange tijd, met veel ups en downs heb ik mijn depressie overwonnen, waarbij het tekenen en meditatie een cruciale rol speelden. Wat me werkelijk hielp, was het creatieve proces. Af en toe hielp een gesprek met een psycholoog me om mijn gedachten en gevoelens te ordenen, maar het was vooral de kracht van tekenen die me in staat stelde mijn emoties op een nieuwe manier te begrijpen en te uiten. Door elke dag te tekenen, leerde ik niet alleen mijn gevoelens een plek te geven, maar ontdekte ik ook nieuwe manieren om met mijn ervaringen om te gaan. Het is nu meer dan 11 jaar geleden dat ik die donkere periode heb afgesloten en sindsdien ben ik bijna dagelijks met creativiteit bezig. Dit proces heeft me niet alleen geholpen om te herstellen, maar heeft ook een blijvende impact gehad op hoe ik in het leven sta.

Creativiteit als medicijn

Als illustrator, HSP-coach en ervaringsdeskundige zie ik keer op keer hoe krachtig het kan zijn om je gevoelens te tekenen, vooral als je hoogsensitief bent. Voor veel hoogsensitieve personen (HSP) kunnen emoties intens en overweldigend zijn en het kan soms lastig zijn om die gevoelens goed te verwoorden. Tekenen biedt een manier om die emoties te verwerken zonder dat je er meteen de juiste woorden voor hoeft te hebben. Voor mij persoonlijk is tekenen niet alleen een creatief proces, maar ook een manier om mezelf te begrijpen en mijn emoties te reguleren. Het biedt een veilige plek waar ik mijn innerlijke wereld kan vormgeven.

Creativiteit als kompas

Creativiteit fungeert als een kompas dat je helpt terug te keren naar jezelf wanneer je je verloren of overweldigd voelt. Net zoals we onze stem gebruiken om om hulp te vragen, kunnen we onze creatieve stem gebruiken om uit te drukken wat er in ons omgaat. Voor HSP’ers, die vaak diepe en subtiele emoties ervaren, is dit een waardevol hulpmiddel om weer grip te krijgen op wat we voelen. Tekenen helpt je om een stap terug te doen en je emoties van een afstand te bekijken, wat cruciaal is om helderheid te krijgen in de chaos die soms onze innerlijke wereld kan zijn.

Emoties kleuren je wereld

Als hoogsensitieve persoon ben je je vaak extra bewust van je omgeving en de gevoelens van anderen. Dat kan je wereld op unieke manieren kleuren, maar soms ook verwarrend maken. Emoties zijn eigenlijk verschillende brillen waardoor je de wereld ziet. Ze filteren je ervaringen en bepalen hoe je de dingen om je heen ervaart. Soms geven emoties je kracht en richting, maar op andere momenten kunnen ze je overweldigen of je blik vertroebelen. Door je emoties te tekenen, kun je de lagen van verwarring, overweldiging en misschien zelfs zelfkritiek van je afschudden.

Een gezonde afstand tot je emoties

Als HSP’er is het makkelijk om jezelf te verliezen in je emoties, omdat je ze vaak intenser beleeft dan anderen. Het tekenen van je gevoelens creëert letterlijk en figuurlijk afstand tussen jou en je emoties. Je plaatst ze op papier, buiten jezelf, waar je ze kunt observeren. Zo leer je dat je emoties wel een groot deel van je ervaring zijn, maar dat ze niet definitief bepalen wie je bent. Emoties staan los van je werkelijke Ik. Dit onderscheid leren is erg belangrijk, zeker voor hoogsensitieve mensen die vaak geneigd zijn hun emoties te intens te beleven. Wat ooit overweldigend leek, kan veel kleiner aanvoelen als je er met een ander perspectief naar kijkt. Door je emoties mindful te tekenen, ontwikkel je dat nieuwe perspectief en word je een actieve observator van je eigen leven. Deze ‘gezonde afstand’ helpt je om met meer rust en inzicht naar je gevoelens te kijken.

Hoe regel je jouw emoties als HSP?

HSP’ers hebben vaak twee manieren om met emoties om te gaan: of ze onderdrukken en wegstoppen (compartimentaliseren), of ze laten hun gevoelens overkoken en raken overweldigd. Beide opties zijn uitputtend en leiden zelden tot rust of balans. Er is echter een middenweg, en dat is het integreren van je emoties door middel van gezonde zelfexpressie. In plaats van je gevoelens te onderdrukken of je erdoor te laten overweldigen, kun je leren om je emoties te verwerken door ze te accepteren en ze letterlijk een plek te geven. Door te tekenen, geef je je hart toestemming om al je gevoelens te dragen en ontdek je dat je in staat bent om veel meer te voelen en te verwerken dan je dacht. Het proces van creatief zijn—tekenen, schilderen of schrijven —kan een enorme bevrijding zijn voor je emotionele wereld.

Je eigen visuele taal creëren

Net zoals we woorden gebruiken om onze ervaringen te begrijpen en te communiceren, kunnen we visuele elementen gebruiken om onze emoties en gedachten uit te drukken. Zelfs als je jezelf niet als creatief beschouwt, kun je nog steeds een visuele woordenschat opbouwen waarmee je je gevoelens kunt verkennen. Elke zin bestaat immers uit letters, net zoals elke tekening bestaat uit basiselementen.

• Lijn: Je hebt waarschijnlijk wel eens gedachteloos gekrabbeld in een notitieboekje. Maar als je dit bewust doet, kunnen lijntekeningen een krachtig hulpmiddel worden om je ademhaling te reguleren, je gedachten te vertragen en bewust contact met jezelf te maken. Denk bijvoorbeeld aan rustige, zachte lijnen voor kalmte, of scherpe, intense lijnen voor frustratie.

• Vorm: Vormen zijn de bouwstenen van elke afbeelding. Een vierkant kan stabiliteit en veiligheid vertegenwoordigen, terwijl een driehoek misschien iets uitdagends of spannends symboliseert. Het is de kunst om vormen te gebruiken om je innerlijke wereld uit te beelden.

• Patroon: Emoties hebben vaak een patroon: ze herhalen zich op voorspelbare manieren. Door herhalende lijnen en vormen te gebruiken, kun je die patronen visueel weergeven en er meer inzicht in krijgen. Patronen kunnen zelfs helpen om complexere emoties te begrijpen en te uiten.

• Herhaling: Herhaling in je tekening kan gewoontes of vastzittende gedachten en emoties vertegenwoordigen. Door vormen, lijnen of kleuren te herhalen, kun je je bewust worden van patronen die steeds terugkomen in je emoties en gedrag.

• Schaal: De grootte van de vormen die je gebruikt, kan de intensiteit van je emoties weerspiegelen. Grote vormen kunnen sterke, overweldigende gevoelens uitdrukken, terwijl kleine vormen zachtere, subtielere emoties laten zien.

• Kleur: Kleuren zijn nauw verbonden met emoties, en iedereen associeert kleuren op zijn eigen manier met gevoelens. Misschien staat rood voor jou voor woede, of geel voor vreugde. Door je eigen kleuren te labelen met emoties, kun je je visuele taal nog verder ontwikkelen.

Conclusie: Tekenen als uitlaatklep voor HSP’ers

Voor HSP’ers kan het lastig zijn om alle emoties die je ervaart, te verwerken. Tekenen biedt een laagdrempelige en effectieve manier om die emoties te reguleren, zonder dat je altijd meteen de juiste woorden hoeft te vinden. Door je eigen visuele taal te ontwikkelen, kun je niet alleen je emoties beter begrijpen, maar ook meer rust en balans vinden in je dagelijkse leven. Het is een reis van zelfontdekking waarin je leert om niet alleen naar je gevoelens te kijken, maar ze ook echt te voelen, te omarmen en te transformeren.

Als creatief HSP-coach sta ik klaar om je te helpen bij het ontdekken van jouw unieke visuele taal. Samen kunnen we werken aan het ontwikkelen van je creatieve uitdrukkingsvermogen, zodat je je emoties beter kunt begrijpen en een dieper inzicht krijgt in jezelf. Heb je al ervaring met tekenen of wil je het gewoon eens proberen, ik kan je hiermee helpen. Stuur een berichtje voor contact.